Amerika ve Amerikalılar, İngiltere ve İngilizler kadar ilginç görünmüyor olsa gerek Türkiye’deki meraklılara. Bunu, iki hafta süreyle çalışan Amerika’nın 100’ü anketi, hem liste oluşumu hem de katılım miktarları bakımından ortaya koydu. İngilizler ve İngiltere ile ilgili oluşan 133 seçenekli listeye karşılık, Amerika ile ilgili liste 117’de kaldı; İngiliz anketi 811 kez tıklanmıştı, Amerika anketi 538 tık alabildi. 11 seçenek www.100ler.com ziyaretçilerinin hiç ilgisini çekmedi, sıfır tıkla kaldılar.
Kısıtlı miktarda da olsa katılımcının yansıttığı, “Türkiye’deki insanın Amerika ilgisi” tablosu, resmi Türkiye – ABD ilişkisiyle “ilgisiz”. Katılımcı ABD’yi, bir iki kaçınılmaz figür dışında, iki ülke arasındaki ekonomik, politik, kültürel ilişkilerle pek bağlantılandırmadan algılıyor. Açıklayıcı basit bir örnek olarak, ABD’nin, Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin kuruluş belgesi olan Lozan Antlaşması’nı, üzerinden neredeyse 100 yıl geçtiği halde resmen onaylamamış olması bilgisi sadece 2 kez fark edilip seçilmişken, (bir arızayı yansıtsa dahi) bir dönemin karate filmlerinin meşhur yıldızı Bruce Lee 39 kez hatırlanıp seçilmiş! Geneli de bir ölçüde yansıtan bu örneğe bakarak rahatça diyebiliriz ki, memleketimin insanı, dünyayı nasıl görmesi isteniyorsa, öyle görüyor; kendi bir ilgisi / vizyonu yok! O yüzden mesela yine Bruce Lee’nin 39 oyuna karşılık İncirlik’teki ABD üssü sadece 5 kez; Türkiye’yi belki de büyük bir savaşın eşiğine getirmekte olan Kürecik Üssü de sadece 1 kez hatırlanıp tıklanmış. ABD askerinin Irak’ın kuzeyinde Türk askerini “oyunla” teslim alıp başına çuval geçirme operasyonunu hatırlayan da yok; bir ölçüyse, 538’de 3!. Hülasa, memleketim insanının memleket umurunda görünmüyor…
Katılımcıların seçimleri sonucu ortaya çıkan “Amerika’nın 100’ü”nün ilk 10’u 1. sırasında CIA var. Onu NASA ve NATO izliyor. Başı çeken bu üçlünün arkasından Özgürlük Heykeli geliyor. Yüzyılın en karakteristik olaylarından biri olarak tarihe geçen İkiz Kuleler, 5. sırada. Onu Obama izliyor. “ABD eşittir” diye algılanabilecek “The New York Times” 7. sırada. Bir adım gerisinde Time dergisi ve “USA” simgesi var. ABD’deki ırkçılığın / ırkçıların eli kanlı odağı Ku Klux Klan, ilk 10’un son sırasında.
İkinci 10’luk gruptaki figürler de herhangi bir “Türkiye dolayımı” göstermiyor; bir Fransız veya Hintli’nin de sıralayabileceği gibi bir liste:
Kızılderili katliamı,
Vietnam, Kovboy ve NBA,
Ortadoğuya Demokrasi Dağıtımı,
Hollywood,
New York,
MIT,
Disneyland,
Thomas Edison.
Listenin son 17’si 1’er kez tıklanmış. Bunların arasında, Türkiye’yi “Oltadaki balık” (..ğın yeme ihtiyacı yoktur) gibi tanımlayan senatör Nelson Rockefeller, Chester Projesi ve Kürecik Üssü de var. 12 figür 2’şer kez tıklanmış.
Yeni haftanın anketi Tiyatro’da 100 Yetenek. Bu anket, daha çok televizyon dizileriyle izleyicinin ilgisine mazhar olabilmiş şöhretlerin ne kadar benimsendiğini ortaya koymaya yönelik; en çok kimler ilgi görüp benimseniyor… Sektörün büyüklüğüne denk uzunlukta bir listemiz var; sevip beğendiklerinizi listeden işaretleyin. 306 oyuncunun ismi bulunan listenin başında halen Uğur Yücel var.
Hüseyin Şentürk
Editör
